2023 yılında Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) başvurularında kaydedilen düşüş, eğitim camiasında merak uyandıran bir konu haline geldi. Her yıl öğrenci sayısının artış gösterdiği YKS’de bu yıl yaşanan beklenmedik düşüş, birçok faktör tarafından tetiklenmiş olabilir. Eğitim sisteminde yaşanan köklü değişiklikler, öğrenci hareketliliği ve üniversite tercihleri gibi etkenler bu durumu etkileyen başlıca sebepler arasında yer almakta. Bu makalede, YKS başvurularındaki düşüşün arkasındaki sebepleri ve sonuçlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
YKS başvurularındaki düşüş, birden fazla sebebe dayanabilir. Öncelikle, son yıllarda Türkiye'deki eğitim sisteminde yapılan değişiklikler dikkat çekici. Öğrenciler arasındaki motivasyon kaybı, eğitimdeki belirsizlikler ve gelecekle ilgili kaygılar, başvuruların azalmasına sebep olmuş olabilir. Uzaktan eğitim süreçleri, özellikle pandemi döneminde birçok öğrencinin eğitimden aldığı verimi düşürmüştü. Gerek öğretmen kalitesi gerekse de müfredat değişiklikleri, öğrencilerin YKS’ye olan ilgisini azaltmış olabilir. Ayrıca, alternatif eğitim yollarının artışı da gençlerin YKS’ye olan yaklaşımını değiştirmiştir. Bazı gençler, üniversite yerine direkt iş hayatına atılmayı ya da mesleki eğitim almaya yönelmeyi tercih ediyorlardır.
Diğer bir etken ise üniversite yerleştirme sonuçlarına olan güvenin azalmasıdır. Geçmiş yıllarda elde edilen istatistikler, birçok öğrencinin üniversiteye yerleştirilemediğini göstermektedir. Bu durum, öğrencilerin YKS’ye olan inancını zedelemiş olabilir. Son yıllarda istihdam olanaklarının akademik başarı ile doğrudan ilişkili olmadığı görüşü de, özellikle iş bulma kaygısı taşıyan genç nesil için önemli bir endişe kaynağı. Yani, öğrenci artık yalnızca bir üniversite mezunu olmanın yeterli olmadığını, iş hayatına atılmak için ek yetenekler edinmenin de gerekliliğini fark etmiş durumda.
Eğitim sisteminde yaşanan değişiklikler, sadece YKS başvurularını değil, aynı zamanda öğrencilerin kariyer odaklı düşünen yaklaşımını da etkilemiş durumda. Örneğin, son yıllarda özellikle mesleki ve teknik eğitim kurumlarına olan ilgi artış göstermiştir. Öğrenciler, pratik odaklı eğitimlerin ve iş bulma olanaklarının daha fazla olduğunu düşünmekte. Bu durum, YKS’ye başvuran öğrenci sayısında azalma olarak kendini göstermektedir. Ayrıca, üniversite eğitiminin maddi yükümlülükleri ve alınan borçlar, gençlerin karar süreçlerini de zorlaştırmakta ve bu da başvuruların düşmesine sebep olabilmektedir.
Bunların yanı sıra, sosyal medya ve dijital platformların etkisi de göz ardı edilmemelidir. Gençlerin, sosyal medya üzerindeki influencer'lardan ve online kurslardan aldığı bilgiler, kimi zaman YKS’nin getirdiği baskılardan daha fazla ilgi çekebilir. Örneğin, bilişim alanında çeşitli online kurslar ve eğitimler sunulması, gençlerin geleneksel eğitim modeline olan ilgisini azaltmaktadır. Yeni nesil, eğitim almak için geleneksel okul yolunun dışında kalmayı ve kendi kendine öğrenmeyi tercih etme yoluna gidiyor.
Sonuç olarak, YKS başvurularındaki bu düşüş, yalnızca istatistiki bir veri değil, aynı zamanda eğitim sistemimizin ve toplumumuzun değişen dinamiklerini gösteren bir işaret. Öğrencilerin tercihlerini etkileyen nedenleri anlamak, eğitimcilerin ve politika yapıcıların gelecekte daha etkili çözümler geliştirmesine yardımcı olacaktır. Eğitim sisteminin gelişimi, gelecekte YKS gibi önemli sınavların başvurularının artmasında belirleyici bir rol oynayacaktır. Bu bağlamda, eğitimde yapılan reformların yürütülmesi ve öğrencilere gerçekçi kariyer seçenekleri sunması, başvuru sayılarının artması için kritik öneme sahip.